Artykuł 3 Obdukcja Czym jest i jaki lekarz może jej dokonać?
W ramach edukacji społeczności lokalnej w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie GOPS Wietrzychowice prezentuje poniższy artykuł
Jeżeli zostałeś ofiarą fizycznej przemocy w rodzinie to bardzo ważne, abyś udokumentował na potrzeby postępowania karnego wygląd i rozmiar doznanych obrażeń np.: siniaków, złamań, ran. Możesz udokumentować wygląd i rozmiar doznanych obrażeń na kilka sposobów.
Pierwszym sposobem udokumentowania doznanych obrażeń jest uzyskanie zaświadczenia lekarskiego. Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej (Dz.U. 2004 nr 210 poz. 2135) finansowanych ze środków publicznych każda ofiara użycia przemocy w rodzinie może domagać się bezpłatnego badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzajów uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010 r. w sprawie wzoru zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie, zaświadczenie takie może wystawić każdy lekarz. Zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie powinno zawierać:
– Imię, nazwisko oraz datę urodzenia osoby badanej,
– Adres zamieszkania osoby badanej,
– Rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby badanej,
– Imię, nazwisko i specjalizację lekarza prowadzącego badanie,
– Imię, nazwisko innych osób obecnych przy badaniu,
– Pełną nazwę świadczeniodawcy wystawiającego zaświadczenie,
– Datę i godzinę przeprowadzenia badania,
– Datę i godzinę wystawienia zaświadczenia,
– Opinię o stanie zdrowia osoby badanej, będącą wynikiem przeprowadzonego badania, ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju stwierdzonych uszkodzeń ciała oraz możliwych przyczyn
i czasu ich powstania,
– czytelną pieczęć i podpis lekarza.
Należy jeszcze raz podkreślić, że zaświadczenie to można uzyskać u każdego lekarza. Jeżeli do doznania obrażeń doszło w nocy lub późnym wieczorem możesz udać się do ośrodka nocnej pomocy lekarskiej, a w większych miastach na SOR lub do szpitala pełniącego nocny dyżur. Warto, abyś zabrał ze sobą wydrukowany formularz, który można pobrać z poniższego adresu, ponieważ lekarze często nie wiedzą o ciążącym na nim obowiązku:
Wypełnienie bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego dla osób doświadczających przemocy w rodzinie jest obowiązkiem lekarza, zatem niedopełnienie go może skutkować odpowiedzialnością dyscyplinarną. Kolejnym sposobem udokumentowania obrażeń, jakich doznałeś jest uzyskanie obdukcji lekarskiej. Obdukcja jest specjalistycznym badaniem lekarskim, wykonywanym przez lekarza medycyny sądowej wpisanego na listę biegłych prowadzoną przez Prezesa właściwego Sądu Okręgowego. Oznacza to, że nie każdy lekarz może jej dokonać. Jest to badanie połączone z wywiadem pacjenta, gdzie lekarz określa rozmiar uszkodzeń ciała i możliwy sposób ich powstania. Lekarz ma rozstrzygnąć także, czy powstałe uszkodzenia ciała trwać będą do 7 dni, czy też dłużej. Obdukcja jest płatna (kosztuje około 100-200 złotych), chyba że dokonanie jej zleci organ prowadzący postępowanie. Obdukcja sporządzona przez biegłego lekarza jest najlepszym sposobem udokumentowania doznanych przez Ciebie obrażeń.
Pomiędzy obdukcją a wyżej opisanym zaświadczeniem zachodzą zatem następujące różnice:
• Do przeprowadzenia obdukcji lekarskiej uprawniony jest wyłącznie lekarz medycyny sądowej wpisany na listę biegłych prowadzoną przez Prezesa właściwego Sądu Okręgowego, a zaświadczenie może być wystawiane przez każdego lekarza.
• Obdukcja jest płatna (bezpłatna tylko wtedy, gdy zlecą ją organy przeprowadzające postępowanie karne). Koszt obdukcji, może być zwrócony później przez sprawcę, jeżeli zobowiąże go do tego wyrok Sądu.
• Treść obdukcji jest szersza np. zawiera określenie, na jak długo zaistniałe obrażenia wywołują rozstrój zdrowia lub naruszają czynności narządów ciała oraz wskazuje sposób doznania obrażeń.
• Trudniejszy dostęp do lekarza sporządzającego obdukcję – w wielu małych miejscowościach wymaga to przejazdu do innego, większego miasta.
Na marginesie warto również dodać, że zgłaszając się na Policję, celem zawiadomienia o przestępstwie, możesz domagać się, aby funkcjonariusze Policji dokonali tzw. oględzin ciała i sfotografowali doznane przez Ciebie obrażenia. Zdjęcia te będą następnie dołączone do akt postępowania przygotowawczego.
Podsumowując, jeżeli masz możliwość udania się do biegłego lekarza sądowego (adresy gabinetów możesz znaleźć w Internecie) celem uzyskania obdukcji, będzie to lepsze rozwiązanie. Obdukcja sporządzona przez biegłego lekarza sądowego będzie miała zawsze silniejszą moc dowodową od zaświadczenia przedstawionego przez lekarza. Jeżeli jednak znajdujesz się daleko od gabinetów biegłych lekarzy sądowych lub nie masz pieniędzy na opłacenie wizyty, wystarczającym dowodem będzie zaświadczenie, które możesz uzyskać bezpłatnie od każdego lekarza. Przedstawiając je następnie w postępowaniu karnym, organ prowadzący postępowanie może powołać biegłego, który na podstawie wyżej omówionego zaświadczenia stwierdzi, czy możliwe było wystąpienie obrażeń w trakcje zdarzenia opisywanego przez pokrzywdzonego.
Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk i Aplikant Adwokacki Ada Biniewicz-Nowak
Źródło: www//przemoc domowa.com.pl
