Witam Was Drodzy Seniorzy!
Tematem dzisiejszych naszych zajęć będzie:” Stwardnienie rozsiane.”
Stwardnienie rozsiane to przewlekła choroba układu nerwowego, polegająca na nieprawidłowym przekazywaniu impulsów nerwowych. Nazwa pochodzi od „rozsiania” zaburzeń w różnych miejscach układu. Choroba często doprowadza do inwalidztwa.
Stwardnienie rozsiane objawy:
- Początki stwardnienia rozsianego charakteryzują się pojawieniem zwykle jednego objawu ze strony układu nerwowego, rzadziej dwoma i więcej. Najczęściej pierwszym objawem jest rzadko wspominane pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego.
- Najczęstszym objawem są zaburzenia czucia i wrażenia czuciowe w obrębie kończyn. Na zaburzenia czucia powierzchniowego składają się zmienione odczuwanie dotyku, temperatury czy bólu.
- Często chorzy uskarżają się na mrowienie, drętwienie, kłucie czy uczucie przypominające porażenia prądem.
- Objawy zapalenia pozagałkowego nerwu wzrokowego związane są z pogorszeniem widzenia oraz nierzadko charakterystycznym tak zwanym mroczkiem centralnym.
- Jeżeli występują takie objawy, jak zawroty głowy, podwójne widzenie, wówczas świadczą one także o objawach uszkodzenia innych części układu nerwowego.
- Objawy pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego mogą narastać przez kilka dni lub wystąpić nagle, a także nawracać po jakimś czasie. Bardzo ważne jest, aby nie zlekceważyć tych objawów i jak najszybciej udać się do lekarza.
Stwardnienie rozsiane – przyczyny
Nie są do końca znane przyczyny stwardnienia rozsianego. Duży wpływ na jego powstanie mają ogniska demielinizacyjne znajdujące się w okolicach mózgu i rdzenia kręgowego. Stwardnienie rozsiane atakuje mielinę, która odpowiedzialna jest za budowę osłonek włókien nerwowych. Stwardnienie rozsiane powoduje, że niszczone są te osłonki, a “nagie” włókna nie są w stanie dobrze przewodzić sygnałów z ośrodkowego układu nerwowego. Taki stan rzeczy prowadzi w konsekwencji do problemów neurologicznych i powstawania objawów choroby, o czym można przeczytać niżej.
Istnieją pewne przypuszczenia na temat przyczyn choroby jaką jest stwardnienie rozsiane. Wszelkie hipotezy opierają się na współudziale czynnika środowiskowego, genetycznego oraz autoimmunologicznego.
- Czynnik autoimmunologiczny: w trakcie procesu autoimmunologicznego organizm pacjenta produkuje białka – autoprzeciwciała, które niszczą mielinę (własne włókna nerwowe), co w konsekwencji prowadzi do tego, że organizm pacjenta sam siebie atakuje.
- Czynnik genetyczny: dowiedziono, że rozwój stwardnienia rozsianego jest około dwudziestokrotnie większy u krewnych I stopnia pacjenta niż u osób niespokrewnionych.
- Czynnik środowiskowy: do czynników środowiskowych wpływających na wystąpienia stwardnienia rozsianego możemy zaliczyć: miejsce zamieszkania i urodzenia, ponieważ im dalej od równika tym większa szansa choroby; zanieczyszczenie środowiska, palenie tytoniu, dietę, niedobór witaminy D, hormony.
Stwardnienie rozsiane – leczenie
Leczenie stwardnienia rozsianego polega na zapobieganiu i leczeniu objawów. W czasie tzw. rzutu choroby stosuje się leki steroidowe, które zmniejszają nasilenie reakcji zapalnej w ognisku demielinizacji i przyspieszają ustępowanie objawów. Przez stosowanie odpowiednich leków można ograniczyć długofalowy przebieg choroby. Jeśli do czynienia mamy z chorobą postępującą gwałtowanie, choremu podaje się leki immunosupresyjne.
Rehabilitacja u chorych na stwardnienie rozsiane bazuje na zjawisku plastyczności tkanki nerwowej. Organizm posiada możliwość wytworzenia nowych połączeń nerwowych, co sprzyja przywróceniu utraconych funkcji. Nadrzędnym celem jest odzyskiwanie sprawności i zapobieganie dalszej jej utracie. Dlatego istotne jest czynne zaangażowanie pacjenta w wykonywanie ćwiczeń czynnych. Pacjent wykonuje ćwiczenia zwiększające zakres ruchu w stawach, zwiększające siłę i wytrzymałość mięśni oraz pracę nad koordynacją wzrokowo-ruchową.
Zestaw ćwiczeń dla osób chorych na stwardnienie rozsiane:
- pozycja leżąca na plecach, kończyny dolne zgięte w stawach biodrowych i kolanowych, unoszenie miednicy nad podłoże ze spięciem mięśni pośladkowych utrzymane skurczu przez 5 sekund i rozluźnienie;
- pozycja leżąca j.w., piłka (lub np. poduszka) między stawami kolanowymi i ściskanie piłki przez 5 sekund i rozluźnienie;
- pozycja leżąca j.w., taśma thera- band zawinięta na stopie, oba końce trzymane są w dłoniach, prostowanie kończyny dolnej w stawie kolanowym, przyciąganie w kierunku tułowia do uczucia ciągnięcia pod stawem kolanowym, utrzymanie 5 sekund i rozluźnienie;
- pozycja leżąca na boku, taśma thera- band zawinięta na stopie, a koniec taśmy trzymany w dłoni, maksymalne rozciąganie taśmy poprzez przenoszenie wyprostowanej kończyny górnej jak najdalej nad głowę;
- pozycja klęku obunóż, jedna kończyna górna trzyma kij (wspiera się na nim) oparty o podłoże, wykonanie ruchu wysunięcia przeciwnej nogi (przejście do klęku jednonóż) i powrót do klęku obunóż;
- pozycja klęku obunóż, dłonie oparte o drabinki, przenoszenie pośladków w kierunku podłoża na zmianę na jedną stronę tułowia, wyprost i przeniesienie ciężaru ciała na drugą stronę tułowia, wyprost (pośladki nie muszą dotknąć podłoża, ruch może być minimalny);
Jako dodatkowe formy rehabilitacji ruchowej poleca się pacjentom jazdę na rowerze, nordic walking, pływanie i różne formy fitness, np. Pilates.
Źródło:
Pozdrawiam i życzę miłego dnia.
Beata Urban
19 kwietnia 2021
